“Tránh tình trạng tố cáo tràn lan”

Chiều 17/8, báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Đại biểu Quốc hội về dự án Luật tố cáo (sửa đổi) Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu cho biết, nhiều ý kiến Đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung mở rộng thêm các hình thức tố cáo qua: điện thoại, fax, hộp thư điện tử để tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân thực hiện quyền tố cáo, cung cấp, phản ánh thông tin về hành vi vi phạm pháp luật, tránh bỏ sót, bỏ lọt hành vi vi phạm.

Về việc này, ông Sáu cho biết, Chính phủ đề nghị giữ nguyên quy định 2 hình thức tố cáo như trong dự thảo Luật là tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp, không mở rộng hình thức tố cáo qua điện thoại, fax, thư điện tử.

“Việc quy định như vậy nhằm tránh tình trạng tố cáo tràn lan, thiếu căn cứ, gây khó khăn cho các cơ quan nhà nước trong quá trình giải quyết; khó khăn trong việc xác định trách nhiệm những người lợi dụng quyền tố cáo để bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác.

Hơn nữa, tố cáo cán bộ, công chức, viên chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ rất phức tạp, cần phải được tiếp nhận và xử lý chặt chẽ theo quy định. Việc mở rộng các hình thức tố cáo cũng cần các điều kiện bảo đảm về mặt pháp lý, nguồn nhân lực, các điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật để xác minh, kết luận đối với các trường hợp tố cáo.

Trong bối cảnh hiện nay quy định việc tiếp nhận và giải quyết tố cáo thông qua điện thoại, fax, hộp thư điện tử là khó khả thi”, ông Sáu lý giải.

Mặc dù không xem xét, giải quyết đối với tố cáo qua điện thoại, fax, hộp thư điện tử theo quy trình giải quyết tố cáo, Chính phủ cho rằng những hành vi vi phạm pháp luật được phản ánh qua điện thoại, fax, hộp thư điện tử cần phải được các cơ quan nhà nước tiếp nhận, xử lý phục vụ yêu cầu công tác quản lý, công tác thanh tra, kiểm tra.

Do vậy, dự thảo Luật đã có quy định riêng về việc tiếp nhận, xử lý thông tin phản ánh về hành vi vi phạm pháp luật qua điện thoại, email, fax. Tuy nhiên, đây là vấn đề phức tạp có nhiều quan điểm trái chiều, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổng hợp để Đảng đoàn Quốc hội báo cáo cơ quan có thẩm quyền.

Giải quyết thông tin, tố cáo qua báo chí

Về đơn tố cáo nặc danh, mạo danh, không rõ họ tên địa chỉ người tố cáo (tố cáo nặc danh), một số ý kiến ĐBQH đề nghị cần có quy định xử lý đối với tố cáo nặc danh, mạo danh, không rõ họ tên địa chỉ người tố cáo nhưng có nội dung rõ ràng, có kèm theo thông tin, tài liệu, bằng chứng rõ ràng, để tránh bỏ sót, bỏ lọt hành vi vi phạm.

 

Chính phủ đề nghị không quy định việc xem xét giải quyết tố cáo nặc danh, mạo danh, không rõ họ tên địa chỉ người tố cáo nhằm đề cao trách nhiệm của người tố cáo, cũng như hạn chế tình trạng tố cáo tràn lan, thiếu căn cứ; lợi dụng quyền tố cáo để bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác.

Tuy nhiên, trong thực tiễn, có trường hợp do sợ bị trả thù, trù dập nên người tố cáo không nêu rõ họ tên, địa chỉ nhưng trong đơn tố cáo có nội dung rõ ràng, cụ thể, gửi kèm nhiều bằng chứng chứng minh các hành vi vi phạm như băng hình, ghi âm, tài liệu…và các cơ quan nhà nước không gặp khó khăn khi xác minh, kết luận.

Để không bị bỏ sót, bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật, Chính phủ cho rằng cần có quy định hợp lý về vấn đề này. Do vậy, khoản 5 Điều 20 dự thảo Luật đã được chỉnh lý quy định: Trường hợp đơn tố cáo nặc danh, mạo danh, không rõ họ tên, địa chỉ của người tố cáo thì không thụ lý giải quyết.

Trong trường hợp đơn tố cáo nặc danh, mạo danh nhưng nội dung, thông tin rõ về người vi phạm, hành vi vi phạm pháp luật, có tài liệu, bằng chứng cụ thể, có cơ sở thẩm tra, xác minh thì người tiếp nhận đơn tố cáo trình người đứng đầu cơ quan quản lý cùng cấp xem xét, quyết định để phục vụ cho công tác quản lý, kiểm tra, thanh tra.

Tuy nhiên, đây là vấn đề phức tạp có nhiều quan điểm trái chiều, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổng hợp để Đảng đoàn Quốc hội báo cáo cơ quan có thẩm quyền.

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến ĐBQH cho rằng cần cơ chế để nghiên cứu xem xét, giải quyết thông tin, tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật được phản ánh qua báo chí.

Theo ông Sáu, vấn đề này Chính phủ đã tiếp thu tại khoản 6 Điều 20 của dự thảo Luật. Theo đó, đơn tố cáo do báo chí, do cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền chuyển đến thì người tiếp nhận có trách nhiệm xét giải quyết theo quy định của pháp luật tố cáo và có thông tin trả lời về việc xem xét, giải quyết cho báo chí.

Trường hợp có thông tin về hành vi vi phạm pháp luật được phản ánh qua báo chí thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình xem xét, xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật.