Ảnh- chị Đỗ Thị Xuân Nghĩa
Tháng 3/1973, lúc đó mới 16 tuổi, Đỗ Thị Xuân Nghĩa đã tham gia tổ chức Việt kiều yêu nước ở Campuchia và theo học lớp đào tạo giáo viên cấp tốc làm công tác xóa mù chữ cho bà con Việt kiều. Đến đầu năm 1974, Nghĩa được tổ chức giới thiệu và tuyển chọn vào Ban cơ yếu Trung ương Cục miền Nam, đóng tại tỉnh Tây Ninh. Nghĩa công tác ở đó cho đến ngày đất nước hoàn toàn giải phóng. Cuối tháng 10/1975, Ban tổ chức chính quyền thành phố điều động 4 cán bộ của Ban Cơ yếu Trung ương Cục miền Nam- trong đó có Đỗ Thị Xuân Nghĩa- về nhận công tác tại Ủy ban Thanh tra TP.Hồ Chí Minh ( nay là Thanh tra thành phố ), là một trong những người đầu tiên đặt nền móng xây dựng và phát triển ngành Thanh tra thành phố ( TTTP ).
Về nhận công tác ở môi trường hoàn toàn mới mẻ, mọi thứ đều xa lạ, bỡ ngỡ, lúc đó Nghĩa vừa tròn 18 tuổi nhưng đã nhanh chóng hòa nhập vào cuộc sống, vào công việc, được lãnh đạo cơ quan bố trí làm công tác văn thư, đánh máy, lưu trữ hồ sơ và kiêm thủ quỹ của Ủy ban Thanh tra TP. Trong bộn bề công việc những năm đầu thành phố giải phóng, Ủy ban Thanh tra thành phố được giao nhiệm vụ làm công tác tham mưu, giúp chính quyền trong công tác giải quyết khiếu nại tố cáo ( KNTC ) của công dân, phục vụ cho việc xây dựng và ổn định chính quyền cách mạng. Nghĩa lao vào công việc với niềm say mê và đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ, vừa đảm đương công việc của cơ quan, vừa tranh thủ thời gian buổi tối theo học bổ túc văn hóa cấp 2, 3, phải đối mặt rất nhiều khó khăn và thách thức. Với sự nỗ lực và quyết tâm cao, Nghĩa luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, chỉ sau 3 năm, kể từ khi về công tác tại Ủy ban Thanh tra thành phố, ngày 21/9/1978, Đỗ Thị Xuân Nghĩa vinh dự được đứng vào hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tốt nghiệp BTVH cấp 3, Nghĩa lại kiên trì theo học lớp đại học Luật tại chức, tham gia lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra viên và Cao cấp chính trị, nhằm trang bị những kiến thức cần thiết để vận dụng vào công việc, vào đời sống. Trong nhiều năm phấn đầu và rèn luyện, Đỗ Thị Xuân Nghĩa đã vững vàng và trưởng thành về mọi mặt, đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Tháng 01/1982, chị Nghĩa được lãnh đạo điều động về Phòng Thanh tra xét khiếu tố, đây là công việc đòi hỏi trong tham mưu đề xuất phải đi vào chiều sâu, phải thường xuyên trao dồi và nâng cao về nghiệp vụ, vì nội dung KNTC luôn là những vấn đề phức tạp, có những trường hợp phải căn cứ quy định pháp luật trong lĩnh vực đòi lại nhà ở, có những vụ việc phải kết hợp giữa lý và tình trong giải quyết tranh chấp đất gia tộc. Hơn nữa, cán bộ, thanh tra viên ( CBTTV ) làm công tác xét khiếu tố, công việc được giao thường quá tải, chịu nhiều áp lực, tâm lý căng thẳng. Đáng chú ý là từ năm 2000 đến năm 2009, chị Nghĩa với cương vị là Phó Phòng xét khiếu tố và phụ trách Tổ địa bàn 2, gồm 8 quận- huyện, đồng thời trực tiếp thụ lý những hồ sơ phức tạp, duyệt hồ sơ thụ lý của CBTTV trong Tổ trước khi trình lãnh đạo và báo cáo đề xuất UBNDTP, trao đổi và hướng dẫn nghiệp vụ đối với các quận- huyện thuộc địa bàn phụ trách, tham dự các cuộc họp giải quyết KN tại UBNDTP. Chị Nghĩa thường xuyên quan tâm, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra công việc đối với các thành viên trong Tổ địa bàn về tiến độ, chất lượng hồ sơ thụ lý, thực hiện giờ giấc và kỷ luật lao động. Chính vì vậy trong quá trình thụ lý hồ sơ, Tổ địa bàn 2 luôn đạt chất lượng hồ sơ thụ lý cao nhất so với các Tổ trong Phòng thanh tra xét khiếu tố của TTTP.
Đơn thụ lý của Tổ địa bàn do chị Nghĩa phụ trách thường có nội dung KNTC phức tạp, gay gắt, có nhiều ý kiến khác nhau trong giải quyết vụ việc giữa các cấp, các ngành, thậm chí quan điểm giải quyết chưa thống nhất giữa thành phố và các cơ quan Trung ương. Tuy nhiên, quá trình thụ lý vụ việc, cán bộ, thanh tra viên căn cứ các quy định pháp luật để hướng dẫn, giải thích, tuyên truyền pháp luật, qua đó có một số công dân đã tự nguyện rút đơn KNTC.
Số liệu thống kê cho thấy, từ năm 2005- 2009, tổ địa bàn do chị Nghĩa phụ trách, chỉ tiêu thụ lý vụ việc đều đạt từ 93% trở lên, trong đó, năm 2006 đạt 96% và năm 2009 đạt 97%, hồ sơ thụ lý ít xảy ra tình trạng đơn tồn quá hạn hoặc có sai phạm về nghiệp vụ, để lãnh đạo cơ quan phải nhắc nhở, chấn chỉnh. Có thể nói, từ khi về công tác trong ngành TTTP đến nay đã 36 năm, chị Nghĩa luôn phát huy tinh thần trách trách nhiệm đối với công việc, phải thường xuyên làm việc ngoài giờ, bất kể mọi lúc, mọi nơi khi công việc yêu cầu, chị Nghĩa thực hiên phương châm làm hết việc chứ không làm hết giờ. Không ngại đường xá xa xôi, chị cùng cán bộ thụ lý trực tiếp đi xác minh, xuống tận cơ sở, trao đổi, làm việc với lãnh đạo các quận- huyện về những hồ sơ có nội dung tố cáo phức tạp, để tháo gỡ vướng mắc trong quá trình tham gia giải quyết KN trước khi báo cáo, xin ý kiến lãnh đạo. Ngoài ra chị Nghĩa còn tham gia các Đoàn thanh tra kinh tế - xã hội do lãnh đạo phân công. Chị đã cùng với các thành viên đoàn thanh tra nổ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Năm 2010, Đỗ Thị Xuân Nghĩa được giao nhiệm vụ Trưởng phòng Tiếp công dân và xử lý đơn- TTTP, công việc tuy không mới mẻ nhưng đòi hỏi cán bộ thanh tra phải trau dồi, phấn đấu không ngừng, ngoài việc thực hiện tốt công tác quản lý điều hành theo sự phân công của lãnh đạo, chị Nghĩa cùng tập thể của Phòng đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, từ khâu tiếp công dân có thái độ hòa nhã, ân cần, giải thích, hướng dẫn đúng theo pháp luật, xử lý đơn đúng quy trình, đúng thời gian luật định, kiểm tra đôn đốc thực hiện quyết định có hiệu lực pháp luật ngày càng được củng cố, đi vào nền nếp. Song song với hoạt động chuyên môn, chị Nghĩa còn tham gia tích cực phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao của cơ quan, nhiệt tình trong công tác đoàn thể…hiện chị Nghĩa là Bí thư chi bộ Phòng Tiếp công dân và xử lý đơn, Ủy viên Ban chấp hành Công đoàn TTTP, ủy viên Ủy ban Kiểm tra Liên đoàn Lao động thành phố…
36 năm qua, Đỗ Thị Xuân Nghĩa luôn gắn bó với công việc, với những niềm vui và cả nỗi buồn của nghề thanh tra, chị đã cố gắng, nỗ lực hết mình, làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, không ngại khó, ngại khổ, ở bất cứ cương vị công tác, chị đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được tập thể cơ quan quý mến, tin cậy. Với sự đóng góp tích cực của Đỗ Thị Xuân Nghĩa, Phòng xét khiếu tố nhiều năm liền được UBNDTP công nhận Tập thể lao động xuất sắc và năm 2010, được Nhà nước tăng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, Phòng Tiếp công dân và xử lý đơn thư năm 2010 được UBNDTP công nhận Tập thể Lao động xuất sắc. Chị Nghĩa nhiều năm liền là Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, Chiến sĩ thi dua cấp thành phố, được UBNDTP tặng nhiều Bằng khen về thành tích xuất sắc trong công tác. Hiện nay, cơ quan TTTP đang lập hồ sơ thủ tục đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen cho Đỗ Thị Xuân Nghĩa.
Minh Tâm