Sau 5 năm triển khai thực hiện Quyết định 132/2006/QĐ-UBND ngày 5/9/2006 của UBNDTP quy định về tiếp công dân ( TCD ), xử lý đơn, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo ( KNTC ) trên địa bàn TP.HCM, đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, kịp thời giải quyết các KNTC có tính chất phức tạp, kéo dài, giảm thiểu lượng đơn KN vượt cấp, đông người, phức tạp, gay gắt và ít phát sinh “điểm nóng ”, góp phần thực thi hiệu quả Luật KNTC, củng cố niềm tin của nhân dân đối với các cấp chính quyền thành phố. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm và kết quả đạt được, Quyết định 132/2006/QĐ-UBND đã phát sinh nhiều hạn chế, bất cập, có những nội dung đã lạc hậu, không còn phù hợp với thực tế đời sống…Đo đó, việc sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện Quyết định số 136/2006/QĐ-UBND cũng như việc xây dựng Quy trình TCD và xử lý đơn, là một yêu cầu cấp bách, là tất yếu khách quan trong tình hình hiện nay.
Ngày 26/5/2011,Thanh tra thành phố ( TTTP ) tổ chức Hội thảo hoàn thiện Quyết định 132/2006/QĐ-UBND ngày 5/9/2006 của UBNDTP và xây dựng quy trình tiếp công dân ( TCD ) thuộc Dự án Posis Thanh tra TP do Thụy Điển, Đan Mạch, Canada tài trợ, tới dự và chủ trì hội nghị có đ/c Lâm Đình Chiến, Thành ủy viên, Phó Ban chỉ đạo - Chánh Thanh tra thành phố cùng các đ/c lãnh đạo TTTP, Văn phòng TCDTP, Hội Nông dân TP, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc TP, Sở Nội vụ TP, Thanh tra các quận- huyện, sở- ngành, đại diện Thanh tra tỉnh Kiên Giang, Khánh Hòa, Đồng Nai…để thảo luận, trao đổi, góp ý về những kết quả đạt được và những hạn chế, bất cập trong Quyết định 132/2006/QĐ-UBND, từ đó đề xuất, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện Quyết định nói trên và sự cần thiết phải xậy dựng quy trình TCD, xử lý đơn nhằm đáp ứng yêu cầu của TP trong tình hình nhiệm vụ mới.
TP.Hồ Chí Minh là một trong những đô thị lớn nhất nước, là trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ, là đầu mối giao lưu quốc tế, có vị trí quan trọng của cả nước, cùng với sự tăng trưởng liên tục về kinh tế và trong những năm qua, thành phố triển khai hàng loạt dự án quy mô lớn, xây dựng cơ sở hạ tầng xã hội…Chính vì vậy, TP.HCM cũng là địa phương diễn ra KNTC nhiều và diễn biến phức tạp. Số liệu thống kê cho thấy, trung bình hàng năm, các sở- ngành, quận- huyện tiếp trên 30.000 lượt công dân, nhận và xử lý hơn 20.000 đơn thư KNTC, trong đó có trên 10.000 đơn thuộc thẩm quyền giải quyết, cụ thể là: Năm 2010, toàn thành phố tiếp 45.663 lượt công dân và 157 đoàn KN đông người, nhận tổng số 20.846 đơn, có 12.637 đơn thuộc thẩm quyền giải quyết…đó là một áp lực rất lớn đối với các cấp chính quyền thành phố. Để từng bước đáp ứng đòi hỏi của thực tế đời sống và tháo gỡ những vướng mắc trong hoạt động tiếp dân, giải quyết KNTC, UBNDTP ban hành Quyết định 132/2006/QĐ-UBND, nhằm tạo ra sự nhất quán về trình tự, thủ tục trong công tác TCD, xử lý đơn, giải quyết tranh chấp, KNTC, tập trung giải quyết các KNTC có tính chất phức tạp, kéo dài. Các cấp chính quyền tăng cường chỉ đạo, điều hành, thực thi hiệu quả Luật KNTC, các Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KNTC, Luật đất đai năm 2003. Theo ông Lê Văn Hùng- Phó Chánh Thanh tra TP, qua 5 năm thực hiện Quyết định 132/2006/QĐ-UBND cho thấy, việc tiếp dân và xử lý đơn thư chưa gắn với công tác giải quyết KNTC nên việc quản lý Nhà nước về TCD, xử lý đơn chưa nhất quán, còn nhiều trùng lắp, chồng chéo, thông tin chưa mang độ chính xác cao, đơn KN vượt cấp vẫn còn nhiều. Việc tổ chức hòa giải ở cơ sở thực hiện chưa nghiêm túc về thành phần Hội đồng hòa giải, dẫn đến tỷ lệ hòa giải thành không cao, việc đối thoại chưa đạt hiệu quả, thường tập trung vào công khai quá trình xác minh, thu thập chứng cứ, không nêu được hướng giải quyết cụ thể vụ việc, nhất là không chú trọng vào nội dung đối thoại. Ông Nguyễn Trung Hiếu- Văn phòng TCDTP cho rằng, công tác TCD và xử lý đơn thư là một khâu rất quan trọng trong quá trình giải quyết KNTC, vừa mang tính pháp lý, vừa mang tính chính trị. Công tác này còn đòi hỏi phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật đồng thời phải xử lý tình huống một cách linh hoạt, sáng tạo đối với từng vụ việc cụ thể, như giải thích, vận động, thuyết phục để người KNTC chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước nói chung và cơ quan hành chính nói riêng, qua đó góp phần hạn chế việc công dân KNTC, góp phần an dân. Ông Hiếu đề nghị cần khẩn trương xây dựng mô hình tổ chức và hoạt động tiếp công dân của các cấp, các ngành trên địa bàn thành phố, chỉ có ổn định về tổ chức, mô hình, về địa vị pháp lý mới củng cố vững chắc tư tưởng và niềm tin của đội ngũ cán bộ, công chức ( CBCC ), mới hoàn thành tốt công tác chuyên môn và hạn chế đến mức thấp nhất hồ sơ giải quyết KNTC vi phạm thời hạn.
Minh Tâm